"Dziennik Helgi" Helga Hoškova-Weissowá

tłumaczenie: Aleksander Kaczorowski

wydawnictwo: Insignis

data wydania: 20 marzec 2013

ISBN: 9788363944049

liczba stron: 256

kategoria: biografia

ocena: 6/6

Długo się zastanawiałam, z której strony ugryźć tę recenzję, ponieważ "Dziennik Helgi" nie jest dziełem lekkim i przyjemnym. Odkąd pamiętam omijałam literaturę obozową szerokim łukiem , choć kocham historię. Jednakże czasy XX wieku, są mnie obce i nie dlatego, że mnie ten okres historii nie interesuję, ale moja wrażliwość i poziom empatii jest zbyt wysoki, by czytać za często  i zagłębiać się w tę tematykę.

Obiecałam sobie, że nigdy nie pojadę do Auschwitz, gdyż zapewne nigdy bym tego przerażającego miejsca nie zapomniała.

Więc czemu sięgnęłam po "Dziennik Helgi"- biografię  Helgi Hoškovej-Weissowej? Może odrobinę dorosłam, by spojrzeć na los Pani Helgi okiem współczesnej młodej kobiety. Nie wiem, ale wiem, że jest to bardzo ważna, potrzebna i świadcząca o naszej trudnej przeszłości historycznej książka, której nie da się w żaden sposób zbagatelizować i podważyć.

Jak już wcześniej wspomniałam "Dziennik  Helgi" jest biografią, spisanym pamiętnikiem znanej i cenionej na całym świecie malarki Helgi Hoškovej-Weissowej, która w dniu wybuchu II wojny światowej miała osiem lat. Pamiętnik zaczyna tworzyć w 1938 roku. Mieszka wtedy w Pradze wraz z rodzicami. To właśnie na terenie Czechosłowacji zaczynają się pierwsze represje i wprowadzenie ograniczeń działań i życia Żydów przez nazistów. Naziści zaczynają swoją drogę ku wojnie. Naziści zaczynają zamykać szkoły, uniwersytety i represjonować czechosłowackich obywateli. Ludność masowo znika w niewyjaśnionych okolicznościach. Los zesłańca nie ominął rodziny Helgi. Trafiają oni do obozu w Terezinie, gdzie po trzech latach jej ojciec zostaje przeniesiony do obozu w Auschwitz, gdzie umiera. Na nieszczęście dziewczynka, ona i jej matka też trafiają do tego obozu.

Helga w szkolnych zeszytach oraz na pojedynczych kartkach opisuje życie w obozie. Z tych zapisków dowiadujemy się, jak wyglądało codzienne życie obozowe, jak "obozowicze" radzili sobie pod względem kulturalnym, współżycia  z innymi więźniami czy z codziennym niebezpieczeństwem i obcowaniem ze śmiercią.

Dziewczynka swoje zapiski okrasza licznymi ilustracjami. Jej talent plastyczny powolutku się rozwija. Za ich pomocą Helga próbuje uchwycić straszną rzeczywistość. Dziękować należy losowi, że malarka przeżyła obóz, gdyż dzięki temu możemy cieszyć swoje oczy jej talentem.

Trudno jest mi napisać o emocjach, które targają mną po przeczytaniu tego swoistego świadectwa prawdy. Z każdą stroną moje przygnębienie i wzruszenie było większe. Wielokrotnie targały mną sprzeczne myśli, czy może zrezygnować z lektury, a może czytać dalej.

Uważam, że dobrze się stało, że ten pamiętnik, biografia, wywiad (który jest dosyć obszerny z autorką) został wydany. Mało jest takiej literatury, tak prawdziwej, bolesnej, traumatycznej , przepełnionej smutkiem , samotnością ale i nadzieją.  Tak książka to przestroga dla obecnego i przyszłego pokolenia, jaki los może zgotować człowiek człowiekowi. Ile zła, okrucieństwa i zbrodni przeciwko zdrowiu i życiu niosą ruchy narodowościowe, które wbrew pozorom wcale nie umarły śmiercią naturalną . W Polsce, jak i na całym świecie tworzą się i rosną w siłę te organizacje, które mają za cel poniżenie, psychiczne zniszczenie i zastraszenie inności. 

Pamiętajmy o przeszłości, gdyż nauczy ona nas wiele, a my dzięki temu będziemy wiedzieć jak żyć, by przejawiać tylko i wyłącznie pozytywne emocje wobec drugiego człowieka.